Niewydolność nerek można podzielić na tę ostrą oraz przewlekłą. Choć oba te typy w negatywny sposób wpływają na funkcjonowanie tego narządu, różnią się między sobą zarówno przebiegiem, jak i obrazem klinicznym. W związku z tym ich diagnostyka wymaga różnego, odmiennego podejścia. Jakie badania zatem należy wykonać, jeśli istnieje podejrzenie występowania u pacjenta niewydolności nerek?
Ostra niewydolność nerek
Nagłe upośledzenie czynności nerek (https://www.fundacjasaventic.pl/baza-wiedzy/artykuly/dializa/), któremu towarzyszy zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi oraz skąpomocz, określa się jako ostrą niewydolnością nerek. Jest kilka głównych przyczyn tego stanu:
- zmniejszenie przepływu nerkowego krwi,
- uszkodzenia w obrębie miąższu nerek,
- zmniejszony (utrudniony) odpływ moczu z nerek.
Lista czynników, które do tych stanów mogą doprowadzić, jest stosunkowo długa i obejmuje np. niektóre leki, uszkodzenie mięśni, ciężka niewydolność serca, wstrząs czy niedrożność dróg odprowadzających mocz.
Diagnostyka ostrej niewydolności nerek
Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO) w 2012 roku zaproponowało kryteria rozpoznania ostrej niewydolności nerek.
U chorego powinien wystąpić co najmniej jeden z wymienionych objawów w postaci:
- wzrostu stężenia kreatyniny w surowicy (o co najmniej 0,3 mg/dl w ciągu 48 godzin lub o co najmniej połowę w ciągu 7 dni)
- spadku ilości oddawanego moczu, który wynosi poniżej 0,5 ml/kg masy ciała w ciągu sześciu godzin.
W związku z tym niezbędne jest wykonanie pomiaru stężenia kreatyniny oraz zbiórki moczu, aby móc ocenić te parametry.
Co więcej, aby przeprowadzić diagnostykę różnicową, konieczne może okazać się oznaczenie osmolalności, gęstości oddawanego moczu, stężenia sodu w moczu czy zmian w jego osadzie. To jednak nie jedyne badania wykonywane przy podejrzeniu zaburzeń pracy nerek. Ostra niewydolność nerek o charakterze zanerkowym jest również diagnozowana udziałem USG.
Oczywiście to zaledwie wycinek testów, które mogą zostać wykonane, w celu ustalenia przyczyny problemów z nerkami.
Przewlekła niewydolność nerek
W przewlekłej niewydolności nerek dochodzi do spadku liczby nefronów w związku z toczącym się procesem zapalnym. Przyczynami wystąpienia tej choroby są przede wszystkim cukrzyca, otyłość i nadciśnienie tętnicze. Narażenie na toksyny, palenie tytoniu, niektóre leki, jak i nieprawidłowa dieta, to dodatkowe czynniki predysponujące do wystąpienia przewlekłej niewydolności nerek.
Przebieg choroby jest niejednorodny i w dużej mierze zależny od stopnia jej zaawansowania. Pacjenci ze znaczną niewydolnością nerek zobligowani są do monitorowania swojej diety (zwłaszcza pod kątem ilości białka), a często również – w końcowych stadiach niewydolności – muszą być dializowani.
Diagnostyka przewlekłej niewydolności nerek
Przewlekła niewydolność nerek zgodnie z definicją Kidney Disease: Improving Global Outcome (KDIGO 2012) jest stanem, w którym co najmniej 3 miesiące utrzymują się nieprawidłowości budowy lub czynności nerek, mające wpływ na zdrowie pacjenta.
Jednym z pierwszych badań, które wykonuje się w celu diagnostyki w kierunku przewlekłej niewydolności nerek, jest ocena stężenia kreatyniny w surowicy. Dzięki temu oznaczeniu możliwe jest oznaczenie GFR, czyli wskaźnika filtracji kłębuszkowej, choć w praktyce często stosuje się również eGFR – wyliczony ze wzoru szacowany wskaźnik filtracji.
Innym parametrem, który może wskazywać na dysfunkcje w obrębie nerek, jest albumina. Albuminuria – występowanie drobnocząsteczkowych albumin w moczu – jest wczesnym wskaźnikiem uszkodzenia nerek.
W diagnostyce przewlekłej niewydolności nerek wykonywane jest również badanie ogólne moczu z oceną osadu czy ultrasonografia jamy brzusznej.
Dysfunkcje nerek a choroby rzadkie
Niewydolność nerek może być również jednym z symptomów innych, zdecydowanie bardziej złożonych w swojej naturze chorób. Takimi właśnie są schorzenia rzadkie, które często manifestują się poprzez niespecyficzne objawy. Przez to pacjenci dotknięci takimi chorobami mogą nawet przez długie lata bezskutecznie poszukiwać diagnozy i rozwiązania swoich problemów.
Dzięki Fundacji Saventic skrócenie ich ścieżki diagnostycznej staje się możliwe. Za sprawą zaangażowania zespołu specjalistów wspieranych przez narzędzia bazujące na sztucznej inteligencji, rozpoznanie i tym samym leczenie choroby rzadkiej może pojawić się zdecydowanie szybciej.
Podejrzewasz u siebie chorobę rzadką? Skorzystaj z możliwości bezpłatnej pomocy Fundacji. Na każdym etapie diagnostyki możesz również z niej zrezygnować, jeśli uznasz, że jednak jej nie potrzebujesz. Po więcej informacji wejdź na stronę Fundacji Saventic.
—
Artykuł sponsorowany